Het kabinet heeft besloten dat warmtenetten weer in publieke handen komen. Een besluit waarop verschillend wordt gereageerd. Commerciële warmtebedrijven geven aan geschokt te zijn en hun investeringen in warmtenetten stop te zetten als deze beslissing definitief wordt. Bij BDH zien we dit besluit als een goede ontwikkeling voor de warmtetransitie. Het helpt gemeenten bij het organiseren van de wijk- en buurtaanpak, waarin nieuwe warmtenetten een belangrijke rol spelen.
Het voornaamste argument van commerciële warmtebedrijven tegen de ‘onteigening’ is dat zo de ontwikkeling van nieuwe warmtenetten vertraging oploopt en veel kennis verloren gaat. Toch is het feit dat warmtebedrijven een monopolie op warmte in het net hebben een reden dat warmtenetten minder aantrekkelijk zijn voor bewoners. Zoals de gemeente Utrecht aangaf is het ingewikkeld bewoners te overtuigen van het gas af te gaan, wanneer ze verplicht zijn warmte af te nemen van één (commercieel) bedrijf. Wanneer warmtenetten in publieke handen komen – bij partijen zonder winstoogmerk – neemt de weerstand hiertegen af.
Verdwijnen winstoogmerk
Naast het toenemende vertrouwen in warmtenetten is de verwachting dat de prijs van warmte afneemt. Door het verdwijnen van een winstoogmerk betaalt de eindgebruiker alleen de werkelijke prijs voor warmte. En wordt een warmtenet een meer aantrekkelijke keuze in de wijk- en buurtaanpak, ook in gebieden die voor commerciële warmtebedrijven financieel niet aantrekkelijk zijn.
Bewoners spelen cruciale rol
Of een warmtenet kans van slagen heeft, heeft alles te maken met het draagvlak onder de bewoners van de wijken en buurten die verduurzaamd worden. In de huidige discussie over warmtenetten lijkt het echter alleen te gaan over wie de eigenaar is, de gemeente of het commerciële warmtebedrijf. Bewoners worden daarbij vergeten, terwijl zij een cruciale rol hebben bij de ontwikkeling van warmtenetten. Zij moeten besluiten of ze zich laten aansluiten op het warmtenet. Bewoners kunnen zelfs als eigenaar fungeren; er zijn steeds meer bewonersinitiatieven om een warmtenet op te zetten. Op die manier dragen bewoners de aanpak in hun wijk of buurt. Het is mogelijk dat op korte termijn vertraging wordt opgelopen door het besluit van het kabinet, maar voor de lange termijn is dit de enige juiste beslissing voor de warmtetransitie.
Bij BDH denken we graag mee over de mogelijkheden van een warmtenet in jouw gemeente en het hierbij betrekken van de bewoners. Meer weten? Neem gerust contact met mij op (janssen@bdho.nl).