Het kabinet heeft afgelopen week de definitieve prijsplafonds voor gas en elektriciteit vastgesteld op € 1,45 per kubieke meter gas en € 0,40 per kilowattuur (kWh) stroom. Ook is er een prijsplafond van € 47,39 per gigajoule warmte geïntroduceerd voor huishoudens die zijn aangesloten op een warmtenet. Hoewel deze nieuwe aankondigingen een stap in de juiste richting zijn, blijft de economische haalbaarheid van (hybride) warmtepompen slechter dan met de werkelijke tarieven.

Warmtepompen

Vanaf 1 januari gaan de maximum tarieven voor energie gelden voor een gasverbruik tot 1.200 m³  en een elektriciteitsverbruik tot 2.900 kWh. Het plafond voor elektriciteit is hiermee verhoogd ten opzichte van de eerdere aankondiging op Prinsjesdag. Het kabinet verwacht dat de nieuwe plafonds beter aansluiten bij huishoudens die verwarmen met een (hybride) warmtepomp. De onderstaande (vereenvoudigde) berekening voor een hybride warmtepomp laat echter zien dat ook de nieuwe plafonds ongunstig zijn voor warmtepompen.

Voor de berekening gaan we uit van de gemiddelde verbruiken in Nederland in 2020: 1120 m³ aardgas en 2760 kWh elektriciteit. Aangezien het gemiddelde elektriciteitsverbruik al bijna net zo hoog is als het verbruiksplafond, zorgt inzet van een warmtepomp er vrijwel direct voor dat het elektriciteitsverbruik boven het verbruiksplafond van 2900 kWh uitkomt. Voor het extra elektriciteitsverbruik is daarom uitgegaan van de gemiddelde, huidige prijs van € 0,90 per kWh.

Met inzet hybride warmtepomp Hoeveelheid Kosten
Extra elektriciteitsverbruik 1740 kWh € 1568
Vermeden gasverbruik 784 m³ – € 1137
Totaal € 431

*Voor de berekeningen is gebruikgemaakt van een omrekenfactor van 1m³ = 10 kWh, een dekkingsgraad van 70% voor een hybride warmtepomp en een SCOP van 4,5. In de praktijk varieert de dekkingsgraad en SCOP.

Met de huidige prijsplafonds is het nog steeds niet aantrekkelijk met een hybride warmtepomp de woning te verwarmen. Pas wanneer de consumentenprijs onder de € 0,58 per kilowattuur komt, is het financieel voordeliger de hybride warmtepomp aan te zetten. 

Warmtenetten en blokverwarming

Het invoeren van een prijsplafond voor warmtenetten is wel een duidelijke vooruitgang ten opzichte van de eerdere aankondiging. Het nieuwe voorgestelde tarief van € 47,39 per gigajoule voor warmte is lager dan de momenteel door de ACM voorgeschreven maximale tarieven. Tot welk verbruik dit prijsplafond geldt, wordt binnenkort verder uitgewerkt. Toch lijkt dit geen lastige klus; 1 gigajoule warmte staat gelijk aan 31,6 m³ aardgas. Met een plafond van 1200 m³ voor aardgas komt het plafond voor warmtenetten op (1200/31,6) 38 gigajoule. Toch blijft ook met de huidige maatregelen een grote groep huishoudens weer met vraagtekens achter: de huishoudens die gebruikmaken van blokverwarming en die achter één aansluiting zitten. Voor deze groep moet zo snel mogelijk een maatwerkoplossing worden gevonden die niemand uitsluit. Wellicht dat voor deze groep een maandelijkse korting, vergelijkbaar met de korting die in november en december wordt toegepast, een uitkomst biedt.

Kosten

Het wrange is dat de kosten van de regeling oplopen, terwijl het toepassen van een (hybride) warmtepomp niet aantrekkelijker is geworden. Een eerste schatting is dat deze regeling de staatskas bijna 25 miljard gaat kosten. Dit bedrag is 100 keer zo veel als het jaarlijks beschikbare ISDE budget. Daar hadden we de afgelopen jaren aardig wat huizen van kunnen verduurzamen!